Денот кога времето застана: Меѓу ќерката и свекрвата

„Мамо, не ме оставај!“ – гласот на мојата ќерка Ана одекна низ ходникот како крик што го цепи утринскиот мир. Се стрчав од собата, боси нозе на студениот паркет, срцето ми чукаше како да ќе ми излезе од градите. Во кујната, Ана стоеше со солзи по образите, а свекрва ми, госпоѓа Вера, стоеше над неа со поглед остар како нож.

„Доста е веќе со овие глупости!“, рече Вера со ладен тон, држејќи ја чашата за млеко која Ана ја истури на масата. „Ти си премногу разгалена! Твојата мајка те учи само на плачење и инает.“

Се вкочанив. Ана се тресеше, а јас чувствував како гневот ми се качува по грбот. Но, во исто време, во мене се јави оној стар страв – стравот да не ја нарушам кревката рамнотежа во домот. Мојот сопруг Горан одамна работеше во Германија; јас и Ана живеевме со неговите родители во малото станче во Аеродром. Знаев дека без нивната поддршка ќе биде тешко, но секој ден се прашував по која цена.

„Вера,“ се обидов да звучам смирено, „Ана е само дете. Ќе ја избришеме масата, нема потреба од викање.“

„Ти секогаш ја браниш! Затоа и не слуша никого!“, возврати таа и ме погледна со презир. „Кога ќе порасне, ќе видиш што ќе стане од неа.“

Ана се фрли во моите раце, а јас ја прегрнав силно. Во тој момент почувствував како времето застана – сè околу мене исчезна освен плачот на мојата ќерка и студениот поглед на свекрва ми.

Таа вечер, додека Ана спиеше покрај мене, не можев да заспијам. Слушав како Вера шушка низ кујната и шепоти нешто со свекорот. Секој збор ми беше како камен врз душата. „Не знам што ќе правиме со оваа жена,“ рече таа. „Горан треба да си ја знае работата.“

Следниот ден, Ана одби да оди во градинка. „Мамо, ако одам, баба пак ќе вика по мене.“ Ја гледав во очи – тие мали кафени очи полни страв и недоверба. Се чувствував немоќна.

Горан се јави навечер преку Вибер. Му раскажав што се случи, но тој само воздивна: „Елена, знаеш дека мајка ми е таква. Издржи уште малку, ќе соберам пари и ќе изнајмиме нешто свое.“

„А што ако Ана остане со трауми?“, прашав низ солзи.

„Не претерувај… сите сме растеле со викање. Ќе помине.“

Тој разговор ме скрши повеќе од сè друго. Се чувствував сама против целиот свет.

Следните недели ситуацијата стана уште полоша. Вера почна да ја казнува Ана за најмали ситници – ако не го изеде ручекот до крај, ако не ги собере играчките веднаш. Јас се обидував да бидам штит меѓу нив, но секојпат кога ќе застанев на страната на ќерка ми, Вера ми велеше: „Ти си виновна што детето ти е такво. Ако беше моја ќерка, одамна ќе ја научев на ред.“

Еднаш дури и свекорот ми рече: „Елена, ние сме стар ков… ама ти мораш да научиш да бидеш построга.“

Секоја вечер плачев тивко додека Ана спиеше до мене. Се прашував дали сум лоша мајка затоа што не можам да ја заштитам доволно.

Една сабота, додека ги миев садовите, слушнав како Ана вреска од дневната соба. Влетав и видов како Вера ја држи за раката и ја влече кон аголот.

„Ќе стоиш тука додека не научиш да слушаш!“, викна таа.

„Пуштете ја!“, извикав јас и ја тргнав Ана кон себе.

„Доста ми е!“, продолжи Вера. „Или ти и детето ќе научите ред или ќе си одите!“

Во тој момент нешто пукна во мене. „Добро,“ реков низ заби. „Ќе си одиме.“

Горан се јави истиот ден кога му напишав порака: „Не можам повеќе. Јас и Ана си одиме кај моите родители во Велес.“

„Елена, не прави драма…“, почна тој.

„Ова не е драма! Ова е животот на нашата ќерка!“

Горан молчеше долго време. На крај само рече: „Прави што мислиш дека е најдобро.“

Собравме неколку работи и заминавме со автобус за Велес. Мајка ми ме прегрна силно кога стигнавме; татко ми само кимна со глава – знаеше дека нешто сериозно се случило.

Првите денови беа тешки – Ана имаше ноќни кошмари, се будеше плачејќи: „Мамо, баба нема да дојде по мене?“ Јас ја тешев и ветував дека никој нема да ѝ направи ништо лошо.

Горан дојде по две недели. Седнавме на клупата пред зградата на моите родители.

„Елена…“, почна тивко. „Мајка ми не е лош човек…“

„Не е важно дали е лош човек,“ го прекинав. „Важно е што нашата ќерка се плаши од неа.“

Тој гледаше во земја долго време.

„Што ќе правиме сега?“, праша конечно.

„Ќе најдеме начин сами да си го градиме животот,“ реков решително.

Се вративме во Скопје по два месеци – изнајмивме мал стан во Кисела Вода. Не беше лесно – парите беа тесни, Горан работеше прекувремено, јас најдов работа како продавачка во маркет. Но Ана повторно почна да се смее.

Понекогаш ја гледам како игра и се прашувам дали направив правилен избор. Дали требаше порано да заминам? Дали можев подобро да ја заштитам?

Секоја вечер пред спиење си велам: „Дали вредеше сè ова за насмевката на мојата ќерка?“ Што би направиле вие на мое место? Дали мирот во семејството е поважен од среќата на детето?