Непознат во мојот дом: Судирот меѓу минатото и сегашноста

„Кој си ти и што бараш во куќата на мајка ми?!“ – гласот ми се тресеше, додека стоев на прагот, со клучевите сè уште во раката. Мирисот на прашина и застоен воздух ме удри во лицето, но уште посилно ме погоди присуството на непознатиот маж што седеше на трпезариската маса, како да е дома.

Тој се исправи полека, со некаква чудна смиреност. „Јас сум Ѓорѓи. Мене ме пуштија да живеам тука. Рекле дека куќата е празна.“

Срцето ми забрза. „Кој те пушти? Ова е мојот дом! Мајка ми почина пред три месеци, а јас… јас само дојдов да ги средам нејзините работи.“

Ѓорѓи ме погледна со тага во очите. „Мене ми кажаа дека сопственикот не се враќа. Дека можам да останам додека не се реши што ќе биде со куќата.“

Се почувствував како да сум паднала во некоја дупка без дно. Сè уште не можев да се помирам со смртта на мајка ми, а сега ова – непознат човек во нашиот дом, меѓу нашите фотографии, нашите спомени.

Седнав на столчето до прозорецот, оној што секогаш беше резервиран за мајка ми. Погледнав низ прозорецот – дворот беше обраснат со трева, розите што ги садеше мајка ми беа диви и запуштени. Соседите – сите стари луѓе – или беа заминати кај децата или ги издадоа своите домови на подстанари. Само тишината остана.

„Кој ти го кажа тоа?“ – го прашав повторно Ѓорѓи, овој пат поблаго.

„Една жена од соседството… мислам дека се викаше Благица. Рече дека ако сакам, можам да помогнам околу куќата, да ја чувам додека не дојде некој од вашите.“

Благица! Се сетив на неа – секогаш љубопитна, секогаш прва со вести и трачеви. Но, како можела да му даде дозвола на некој непознат да влезе во нашата куќа?

Се исправив и почнав да ги разгледувам собите. Сè беше на место, но сепак ништо не беше исто. Фустанот на мајка ми сè уште висеше на закачалката во спалната соба. На масата во кујната стоеше нејзината омилена чаша за кафе. Секој агол беше исполнет со нејзиното присуство, но и со празнина.

„Зошто си тука?“ – го прашав Ѓорѓи, овој пат без гнев.

Тој воздивна длабоко. „Немам каде да одам. Живеев под кирија во градот, ама сопственикот ме избрка. Овде барем има покрив над глава.“

Го гледав тој човек – изморен, со подочници, облечен во стара јакна. Во неговите очи видов нешто што одамна го препознав кај себе – страв и осаменост.

„Знаеш ли што значи оваа куќа за мене?“ – почнав да зборувам, а солзите ми се тркалаа по образите. „Тука пораснав. Тука ја изгубив мајка ми. Секој агол е исполнет со спомени… а сега се чувствувам како странец во сопствениот дом.“

Ѓорѓи молчеше. Само ја наведна главата.

Во тој момент се слушна тропање на вратата. Благица стоеше пред нас, со рацете прекрстени.

„А, Магдалена! Не знаев дека ќе дојдеш денес. Сакав само да видам дали сè е во ред.“

„Благица, како можеше да пуштиш непознат човек во нашата куќа?“ – ја прашав остро.

Таа се обиде да се оправда: „Мислев дека ќе помогне… Куќата беше празна, тревата порасната… Ѓорѓи е добар човек, нема каде да оди.“

„Тоа не ти дава право!“ – викнав низ солзи.

Тишина. Само звукот на старото ѕвоно од црквата се слушаше оддалеку.

Седнавме сите тројца во дневната соба. Ѓорѓи тивко рече: „Ако сакаш, ќе си одам веднаш.“

Погледнав кон фотографијата на мајка ми над камината. Не знаев што да правам. Од една страна, сакав сè да биде како порано – само јас и мајка ми, мирисот на нејзината пита од јаболка, смеата што одекнуваше низ ходникот. Од друга страна, гледав човек кој нема ништо освен надежта дека барем тука ќе најде мир.

„Не знам…“ – прошепотив. „Не знам дали можам да ти простам што си овде, но знам дека не сакам никој друг да ја доживее оваа осаменост.“

Благица ме погледна со разбирање: „Магдалена, сите ние сме сами на свој начин. Можеби ова е шанса за нов почеток.“

Но како да почнам одново кога сè околу мене потсетува на крај?

Следните денови ги поминав средувајќи ги работите на мајка ми. Ѓорѓи ми помагаше – носеше кутии, чистеше дворот, дури и засади нови цвеќиња покрај старите рози. Понекогаш седевме заедно на тремот и зборувавме за животот – за тоа како секој носи свој товар, своја болка.

Но секоја вечер кога ќе легнев во креветот од детството, срцето ми беше тешко. Се прашував дали некогаш ќе можам повторно да го наречам овој дом свој.

Една вечер Ѓорѓи ми рече: „Магдалена, ако сакаш да останеш сама, ќе заминам.“

Го погледнав долго време. „Можеби никој од нас не треба повеќе да биде сам.“

Така започна новото поглавје – две изгубени души под ист покрив, обидувајќи се да изградат нешто ново врз урнатините на минатото.

Но дали некогаш ќе можеме навистина да простиме? Дали домот е само ѕидови и покрив или нешто многу повеќе?

Што мислите вие? Дали некогаш сте се почувствувале како странец во сопствениот дом? Како би постапиле на мое место?