Кога Никола ме запроси, реков „не“ и се омажив за Марко. Дваесет години подоцна, судбината ме соочи со Никола повторно.

„Јасмина, не можеш вака!“, викна мајка ми додека ја трескав вратата од собата. Надвор, дождот удираше по прозорците на нашата стара куќа во Велес, а јас се тресев од нервоза и страв. Во раката држев писмо од Никола — мојата прва љубов, момчето со кое растевме заедно, делевме леб и соништа за подобар живот. Тој ме запроси вчера, на мостот кај Вардар, таму каде што првпат ми рече дека ме сака. Но јас… јас реков „не“.

„Зошто, Јасмина? Зошто му го направи тоа?“, ме праша мајка ми со солзи во очите. „Никола е добар човек, те сака. Што повеќе сакаш?“

Ја погледнав право во очи. „Мамо, љубовта не плаќа сметки. Не можам да живеам цел живот со празни џебови и големи соништа. Сакам нешто повеќе.“

Таа само воздивна и излезе од собата. Останав сама со своите мисли и со вината што ме гушеше како тежок ќебе. Знаев дека Никола ќе страда, но јас веќе донесов одлука — ќе се омажам за Марко.

Марко беше синот на локалниот бизнисмен. Имаше сигурна работа во општината, возеше нова „Шкода“ и секогаш носеше брендирана облека. Не беше романтичен како Никола, но беше стабилен, амбициозен и знаеше како да се снајде во овој суров свет. Кога ми понуди брак, мајка ми рече: „Ова е шанса што не се пропушта.“

Свадбата беше голема, со многу гости и музика до зори. Сите зборуваа колку сум среќна што сум нашла таков маж. Само јас знаев дека нешто длабоко во мене плаче за она што го оставив зад себе.

Годините минуваа. Станавме родители на две деца — Ана и Давид. Секој ден беше борба помеѓу работа, домаќинство и обидот да изгледаме како совршено семејство пред соседите и роднините. Марко беше добар татко, но често беше отсутен — или на работа или со пријателите во кафана. Јас работев како наставничка во основното училиште и се трудех да ги научам децата дека животот е повеќе од материјални работи.

Ноќите беа најтешки. Кога сите ќе заспиеја, јас седев на терасата и гледав во далечината, прашувајќи се дали Никола некогаш мисли на мене. Дали и тој се прашува што би било ако тогаш реков „да“?

Една есенска вечер, додека ги средував старите фотографии за семејниот албум, ѕвончето на вратата заѕвони. Го отворив и пред мене стоеше човек со побелена коса и топол поглед — Никола.

„Здраво, Јасмина“, рече тивко.

Срцето ми застана на миг. „Никола? Што… што бараш тука?“

„Дојдов да видам дали си среќна“, одговори со тага во гласот.

Го поканив внатре. Седнавме во кујната, таму каде што некогаш мечтаевме заедно. Разговаравме долго — за животот, за децата, за сите работи што ги пропуштивме.

„Се ожени?“ го прашав.

„Не“, рече тој. „Имав неколку врски, но никогаш не најдов некоја како тебе.“

Молчевме некое време. Надвор дождот пак почна да паѓа.

„Јасмина…“, почна тој, „дали некогаш се покаја?“

Го погледнав право во очи. „Секој ден“, прошепотив.

Тој се насмевна тажно. „И јас.“

Во тој момент сфатив колку тежок товар носам сите овие години — товарот на изборот направен од страв, а не од љубов. Колку пати сум се преправала дека сум среќна само затоа што имам сигурност? Колку пати сум ги убедувала децата дека треба да бидат практични, а не сонувачи?

Следните денови бев како во магла. Марко забележа дека нешто не е во ред.

„Што ти е?“, ме праша една вечер додека гледавме телевизија.

„Ништо… само размислувам“, одговорив.

„Ако е за пари, ќе најдам уште една работа“, рече тој.

„Не е за пари“, му реков тивко.

Тој само слегна со рамената и продолжи да гледа натпревар.

Сфатив дека помеѓу нас има ѕид кој секојдневно станува сè повисок. Не беше тоа вина само на Марко — и јас бев дел од тој ѕид. Одбрав сигурност наместо љубов и сега живеев во златен кафез.

Неколку недели подоцна, Никола повторно дојде во Велес поради работа. Се сретнавме на истото место кај мостот над Вардар.

„Јасмина…“, ми рече додека гледавме во реката што тече без престан, „животот ни помина во чекање на вистинскиот момент.“

Го фатив за рака — првпат по дваесет години почувствував топлина што одамна ја заборавив.

„Што ќе правиме сега?“, го прашав.

Тој само се насмевна: „Ќе живееме со она што го имаме.“

Се вратив дома со тешко срце. Знаев дека нема враќање назад. Изборите што ги направивме нè обликуваат засекогаш.

Сега, кога ги гледам моите деца како растат и прават свои избори, се прашувам: дали треба да ги учам да бидат практични или да ги охрабрам да следат срцето? Дали вреди да се жртвува љубовта заради сигурност?

Кажете ми — дали некогаш сте се запрашале што би било ако сте избрале поинаку? Дали вреди да се живее со компромис или треба да се бориме за она што навистина го сакаме?