Понеделничко будење: Кога ќе се изгубиш во сопствениот живот
„Калина, стани, ќе закасниш на работа!“, гласот на мајка ми од ходникот беше остар како нож. Не беше ни седум, а јас веќе чувствував дека денот ми е украден. Се завртев на другата страна, гледајќи во таванот, додека надвор снегот тивко паѓаше врз сивите покриви на Ѓорче Петров. Во стомакот ми се вртеше некоја чудна празнина – не глад, туку нешто подлабоко, нешто што не можев да го именувам.
„Калина, слушаш ли ме?“, мајка ми повторно викна. Се исправив во креветот, срцето ми чукаше побрзо. Не сакав да одам на работа. Не сакав да одам никаде. Сакав само да исчезнам, барем за денес.
Станав и се облеков механички – црни панталони, бела кошула, истата онаа што ја носам секој понеделник. Во кујната татко ми веќе читаше весник, а мајка ми нервозно мешаше чај.
„Зошто си толку бледа?“, ме праша таа.
„Ништо ми е“, одговорив кратко.
„Ајде, не почнувај пак со твоите фази. Имаш добра работа во банка, плата на време, што повеќе сакаш?“
Таа реченица ми одекнуваше во глава цел пат до автобуската станица. „Што повеќе сакаш?“ А што ако сакам нешто друго? А што ако не сакам ништо од ова?
Во автобусот беше гужва, луѓето се туркаа, сите со истите уморни лица. Гледав низ замаглениот прозорец и се прашував дали некој од нив се чувствува исто како јас – како да живее туѓ живот.
На работа сите беа веќе на своите места. Марија ми мавна со раката: „Калина, дојди да видиш каков хаос направи Љупчо со извештаите!“ Се насмевнав лажно и седнав пред компјутерот. Прстите ми летаа по тастатурата, но мислите ми беа далеку – некаде во Охрид, каде што некогаш сонував да отворам мал книжарница покрај езерото.
„Калина, што ти е денес?“, ме праша Марија на пауза.
„Не знам… само… уморна сум.“
„Сите сме уморни“, рече таа и зеде голтка кафе. „Ама мора да се работи. Животот не е бајка.“
Таа реченица ме погоди повеќе од што очекував. Дали навистина е така? Дали навистина мора да се откажеме од соништата за да преживееме?
Кога се вратив дома вечерта, мајка ми веќе беше подготвила вечера. Татко ми гледаше вести.
„Како помина на работа?“, ме праша мајка ми.
„Како секогаш“, одговорив.
„Добро е додека има работа“, додаде татко ми без да тргне погледот од телевизорот.
Седнав на масата и почувствував како солзите ми се собираат во очите. Не можев повеќе да издржам.
„Мамо… тато… морам нешто да ви кажам.“
Тишина. Мајка ми го остави приборот.
„Не сум среќна“, реков тивко. „Не сакам повеќе да работам во банка. Сакам да пробам нешто друго… Сакам да отворам книжарница.“
Мајка ми ме гледаше како да сум полудела.
„Книжарница? Во ова време? Па кој ќе купува книги? И што ќе правиш ако пропаднеш?“
Татко ми воздивна: „Калина, ние цел живот работиме за тебе да имаш сигурност. Не можеш така лесно да фрлаш сè.“
„А што ако сигурноста ме гуши?“, прашав низ солзи.
Мајка ми се обиде да ме утеши: „Тоа е само фаза. Ќе ти помине.“
Но јас знаев дека не е фаза. Знаев дека ако останам уште една година во таа банка, ќе исчезнам како личност.
Наредните денови беа пекол. Мајка ми не зборуваше со мене, татко ми само климаше со главата кога ќе ме видеше. На работа сите забележаа дека нешто не е во ред со мене.
Една вечер Марија ме повика на кафе.
„Калина, што навистина сакаш?“
Ја гледав долго пред да одговорам.
„Сакам да живеам свој живот. Сакам да се разбудам и да чувствувам дека денот е мој.“
Марија се насмевна тажно: „Тоа е најтешкото нешто во Македонија – да бидеш свој.“
Таа вечер напишав отказно писмо. Рацете ми трепереа додека го пишував името на директорката – Весна Стојановска. Утредента го предадов без зборови.
Дома беше уште потешко. Мајка ми плачеше, татко ми не сакаше ни да ме погледне.
„Ќе видиш ти кога ќе останеш без пари!“, викаше мајка ми.
Но јас конечно чувствував мир. Стравот беше тука, но и надежта дека можеби сепак ќе успеам.
Изнајмив мал локал покрај старата чаршија во Скопје. Првите недели беа ужасни – никој не влегуваше, парите се топеа, мајка ми секој ден ме убедуваше да се вратам во банка.
Но една сабота влезе една девојка – Ана – и купи книга за подарок. Следниот ден донесе пријателка. Полека книжарницата почна да живее свој живот.
Мајка ми сè уште не може да прифати дека не сум банкарка. Татко ми понекогаш доаѓа и носи кафе.
Понекогаш навечер седам сама меѓу полиците и се прашувам: Дали вредеше? Дали имав право да ги разочарам тие што најмногу ги сакам за конечно да бидам своја?
А вие… би имале ли храброст да го направите истото? Или би останале таму каде што другите ве гледаат среќни?