Простување на татко ми: Расцепот што го создаде со мајка ми

„Зошто пак му се јави? Зарем не ти е доста од неговите лаги?“ – гласот на мајка ми, Сузана, одекнуваше низ тесниот ходник на нашиот стан во Аеродром. Ја држев слушалката во рака, уште топла од разговорот со татко ми, Горан. Срцето ми чукаше како да ќе скокне од градите. „Мамо, само сакав да го слушнам… Не е толку едноставно.“

Таа ме погледна со очи полни со разочарување и болка. „Тој не заслужува ни да го спомнеш. Не паметиш ли како не остави? Како не се јавуваше со месеци? Како јас се борев сама за тебе?“

Се сеќавам на тој ден кога имав дванаесет години. Беше есен, дождот тропаше по прозорците, а татко ми ги собираше куферите. „Ќе одам малку кај баба ти во Велес,“ рече тогаш. Не знаев дека тоа „малку“ ќе стане засекогаш. Мајка ми плачеше во кујната, а јас се криев под масата, стегајќи ја мојата омилена кукла. Никој не ми објасни зошто татко ми замина. Само слушав шепотења од соседите: „Се фатил со друга“, „Го отпуштиле од работа“, „Долгови има“. Но, никој не ми кажа вистината.

Годините поминуваа, а јас растев со мајка ми. Таа работеше две работи – во маркет наутро, а попладне чистеше канцеларии. Често ја гледав како седи на креветот навечер, гледајќи во празно, со рацете во скутот. „Сè за тебе правам, Ана,“ ми велеше. „Ти си мојата сила.“ Но јас чувствував празнина. Недостигот на татко ми беше како сенка што ме следеше низ училишните ходници, низ првите љубови, низ сите радости и тажни моменти.

Кога наполнив дваесет и пет години, добив порака на Вибер: „Ќерко, дали можеме да се видиме? – Тато“. Се тресев додека ја читав. Дваесет години тишина и сега ова? Му пишав: „Каде си?“

Се сретнавме во едно кафуле кај Железничка станица. Татко ми беше постар, со побелена коса и уморни очи. „Ана…“ – гласот му затрепери – „Знам дека не заслужувам да ме слушаш, ама…“

„Зошто замина?“ – го прекинав.

Тој долго молчеше. „Се изгубив… Имав проблеми со коцкање, долгови… Не сакав да ве влечам со мене во калта. Мислев дека ќе ви биде подобро без мене.“

Солзите ми течеа по образите. „Ама ние требаше да избереме дали ќе бидеме без тебе! Не ти!“

Тој се наведна кон мене: „Прости ми, Ана. Знам дека сум те повредил.“

Таа вечер се вратив дома и мајка ми веднаш забележа дека нешто не е во ред. „Каде беше?“

„Со татко ми.“

Таа избледе. „Како можеш? По сè што ни направи?“

„Мамо, сакам да му простам. Сакам да знам кој сум, од каде доаѓам.“

Таа почна да плаче гласно, како дете. „Значи јас сум ти непотребна? Јас што се жртвував за тебе?“

„Не е така! Те сакам! Само… сакам мир во себе.“

Следните месеци беа пеколни. Мајка ми беше ладна, понекогаш дури и злобна. „Оди кај него ако толку ти е важен! Јас веќе не постојам за тебе!“ – ми викна еднаш кога се вратив доцна.

Се чувствував како да сум пред избор: или мајка ми или татко ми. А јас само сакав семејство.

Една вечер седевме на балконот, јас и мајка ми. Молк. Само далечниот звук на автобусите од булеварот.

„Мамо,“ прошепотив, „дали некогаш ќе можеш да му простиш?“

Таа ме погледна со очи полни со години болка: „Не знам, Ана. Можеби ти можеш… Јас не можам.“

Поминаа месеци додека повторно не проговоривме нормално. Но нешто остана скршено меѓу нас.

Со татко ми почнав да се гледам повремено. Ми раскажуваше за своите падови и обиди да се исправи. Ми призна дека секоја ноќ мислел на мене и мајка ми.

Еднаш му реков: „Тато, сакам да те имам во животот, ама не сакам да ја изгубам мајка ми.“

Тој воздивна: „Ана, никогаш не бирај меѓу нас двајца. Ти имаш право на свој пат.“

Но Македонија е мала земја – сите знаат сè. Соседките почнаа да шушкаат: „Ана пак се гледа со татко ѝ…“, „Сузана не може да го преболи…“ Мајка ми стануваше сè поосамена.

Една недела пред мојот триесетти роденден, мајка ми се разболе од грип и јас останав дома да ја негувам. Лежеше во креветот и ме гледаше како ѝ носам чај.

„Ана…“ – гласот ѝ беше слаб – „Можеби сум била престрога со тебе. Само… толку многу те сакам што стравував да не те изгубам.“

Ја прегрнав силно.

„Никогаш нема да те оставам, мамо. Само сакав да го најдам делот од себе што го изгубив кога тој замина.“

Таа плачеше тивко во моите раце.

Денес живеам сама во мал стан во Кисела Вода. Мајка ми доаѓа често на кафе; татко ми понекогаш ме поканува на ручек кај него во Велес. Односите ни се далеку од совршени – но научив дека простувањето не значи заборавање или оправдување на болката.

Понекогаш навечер си мислам: Дали вредеше цената што ја платив за мирот во душата? Дали некогаш ќе можеме навистина да бидеме семејство повторно? Што мислите вие – дали простувањето е себичен чин или најголемата љубов кон себе?