Среќата што ја барав во туѓи очи: Исповед на една македонска ќерка

„Зошто пак ти, Марија? Зошто секогаш мораш да бидеш толку инаетлива?“ – татко ми викна од другата страна на телефонот, додека јас стоев на балконот во нашата мала скопска гарсониера, со солзи во очите и стегнато грло. Вечерта беше ладна, а баба ми во кујната тивко мешаше супа, како да сакаше да ја ублажи тишината што ме гушеше.

Мајка ми почина кога имав само осум години. Се сеќавам на нејзините раце, мирисот на нејзината коса и начинот на кој ми ја пееше „Македонско девојче“ пред спиење. По нејзината смрт, татко ми не издржа долго сам. За две години се ожени со Весна – жена од едно мало село кај Велес. Се пресели таму со неа и нејзините две деца, а мене ме остави со баба во Скопје. „Таму ќе ти биде подобро, Марија. Ќе одиш во добра школа, ќе имаш другарки, а и баба ти е сама…“ – така ми велеше.

Но секоја недела патував со автобус до селото. Весна беше добра жена, секогаш со насмевка и топол чај. Нејзините деца, Јован и Елена, беа љубопитни и весели. Но јас секогаш се чувствував како гостинка во сопственото семејство. Кога татко ми ги гушкаше нив, срцето ми се стегаше. „Тато, а мене ме сакаш ли исто?“ – еднаш го прашав. Тој ме погледна збунето: „Па ти си ми крв, Марија! Само што сега морам и за нив да се грижам.“

Во Скопје, животот течеше тивко. Баба ми беше мојата тврдина – ме учеше да месам пита, да читам книги и да не се плашам од животот. Но ноќите беа најтешки. Лежев во креветот и ја слушав како плаче во другата соба. „Марија, животот е тежок за жените кај нас… ама мораш да бидеш силна,“ ми шепотеше.

Кога имав 19 години, го запознав Александар на факултетот за филологија. Висок, црнокос, со насмевка што те разоружува. Ми пишуваше пораки секоја вечер: „Марија, сакам да те видам утре.“ Со него се чувствував видена, сакана, како конечно да припаѓам некаде. Првпат по долго време се смеев од срце.

Но Александар беше од Куманово и неговото семејство не ме прифати веднаш. Мајка му, госпоѓа Лидија, уште на првата средба ми рече: „Нашите жени се домаќинки, Марија. Ќе знаеш ли ти да месиш леб?“ Александар се смееше: „Мамо, Марија е најдобра во тоа!“ Но јас чувствував дека никогаш нема да бидам доволно добра за нив.

Се преселив кај него по две години врска. Почнавме заеднички живот во мал стан во Аеродром. Сонувавме за иднина – за свадба, деца, патувања. Но Александар почна да се менува. Стануваше нервозен по работа, често молчеше со часови пред телевизорот. „Марија, зошто не си направила ручек? Зошто си толку уморна?“ – прашуваше со студен глас.

Една вечер доцна се врати дома и мирисаше на парфем што не беше мојот. „Каде беше?“ – го прашав со треперлив глас. Тој само ме погледна и рече: „Не си ти центарот на светот, Марија.“ Срцето ми се скрши на илјада парчиња.

Почнав да се сомневам во себе: Дали сум доволно убава? Дали сум добра? Дали сум достојна за љубов? Се затворив во себе, престанав да се гледам со другарки, дури и баба ја избегнував. Една вечер седевме заедно на балконот и таа ми рече: „Ќерко моја, среќата не е во туѓи очи. Ако не си среќна сама со себе – никој нема да те направи среќна.“

Таа ноќ плачев до зори. Утредента го напуштив Александар. Се вратив кај баба ми со две торби и скршено срце. Татко ми дојде по неколку дена: „Марија, што направи? Луѓето ќе зборуваат…“ Јас го погледнав право во очи: „Тато, луѓето секогаш зборуваат. Ама јас веќе не можам да живеам за туѓи очекувања.“

Поминаа месеци додека повторно научив да дишам слободно. Почнав да работам како наставничка по македонски јазик во едно училиште во Ѓорче Петров. Децата ме сакаа – им читав приказни за храброст и љубов. Баба ми гордо им раскажуваше на соседките: „Марија е мојата гордост!“

Еднаш на родителска средба дојде маќеата Весна со Елена – сега веќе тинејџерка. Весна ме прегрна: „Марија, ти си пример за нашите деца.“ Во тој момент сфатив дека семејството не е само крв – туку љубовта што ја даваме и добиваме.

Сега често одам во селото кај татко ми и Весна. Понекогаш седиме сите заедно под лозата и зборуваме за минатото. Татко ми тивко ми призна: „Извини што не бев покрај тебе кога ти требав најмногу.“ Јас само го прегрнав.

Животот ме научи дека среќата не е во туѓи раце или очи – туку во тоа да го прифатиш своето минато и да си простиш себеси.

Дали некогаш сте почувствувале дека барате среќа таму каде што ја нема? Дали сте имале храброст да си простите себеси и да почнете одново?