Кога Вагата Се Преврти: Исповед на Еден Македонски Маж
„Горан, пак ли ќе ми кажеш дека сум дебела?“, гласот на Јасмина трепереше додека ја затвораше вратата од спалната. Ја гледав нејзината силуета во огледалото, како ги собира рацете околу стомакот, како да се брани од мене, а не од сопственото тело. „Не ти велам ништо што не го гледаш и сама“, воздивнав, мислејќи дека сум искрен, а не суров. Но, вистината е дека во тие моменти бев најлошата верзија од себе.
Јасмина беше домаќинка откако се роди нашата ќерка Марија. Јас работев во магацин, враќав пари дома, а таа готвеше, чистеше и се грижеше за детето. Со текот на годините, килограмите ѝ се натрупаа – прво незабележливо, потоа очигледно. Почнав да ѝ забележувам: „Зошто не се средиш малку?“, „Гледај се другите жени во маало…“ Таа молчеше, а јас мислев дека молчењето е признание.
Една вечер, додека седевме пред телевизорот, таа рече: „Горан, добив понуда да работам во книжарата кај Славица. Ќе пробам.“ Не знаев што да кажам. Се чувствував предаден – како да ќе изгубам нешто свое ако таа излезе од дома. Но, само кимнав со глава.
Првите недели беше уморна, но среќна. Почна да носи поинаква облека, да се шминка, да се смее со Марија поинаку. Јас пак, почнав да останувам сам дома попладне. Се фаќав себеси како одам до фрижидерот секои пет минути – сендвич тука, чипс таму. Не забележав кога почнав да ги отпуштам копчињата на кошулата.
Еднаш, додека се облекував за работа, не можев да ја закопчам панталоната. „Си се здебелил малку“, ми дофрли Јасмина со полунасмевка. Се насмеав нервозно: „Па, сите малку се опуштаме.“ Но во мене нешто се скрши.
Марија една вечер ме праша: „Тато, зошто мама сега е посреќна?“ Не знаев што да ѝ одговорам. Можеби затоа што конечно некој ја гледа како личност, а не како сенка во кујната.
Со текот на месеците, Јасмина слабееше, јас дебелеев. Таа стануваше поотворена, имаше нови пријателки од работа. Јас почнав да избегнувам огледала и фотографии. На слави седев во агол и ги гледав другите мажи – средени, насмеани – а јас се чувствував како стар џемпер заборавен на дното од плакарот.
Еднаш дојде дома подоцна од вообичаено. „Излеговме со колешките на пијачка“, рече. Во мене зовре љубомората: „Ама ти си мајка! Не ти личи тоа!“ Таа ме погледна право во очи: „А ти кога последен пат ме праша како сум? Или кога последен пат ми рече дека сум убава?“ Молчев. Не знаев што да кажам.
Почнав да се сомневам во себе. Дали сум јас виновен што таа беше несреќна толку години? Дали моите зборови ја натераа да се затвори во себе? Секој ден гледав како таа цвета, а јас венеам.
Една недела решив да одам со неа на прошетка низ Градскиот парк. Се облеков најубаво што можев – нова кошула, парфемот што го купивме за годишнината. Но таа беше далеку пред мене – буквално и метафорично. Разговараше со пријателките од книжарата, се смееше гласно. Јас стоев на страна и се чувствував невидлив.
Дома атмосферата стана напната. Секој разговор завршуваше со кавга или тишина. Марија почна да ги избегнува вечерата заедно. Една вечер седев сам во кујната и гледав стара фотографија од свадбата – двајца млади луѓе со надеж во очите. Каде исчезнавме?
Почнав да одам кај доктор – висок притисок, шеќерот ми скокнал. Докторката ми рече: „Горан, мораш да смениш нешто.“ Но што? Како да сменам кога сè околу мене се распаѓа?
Јасмина една вечер ми рече: „Горан, сакам простор. Сакам да бидам своја.“ Тоа беше крајот што никогаш не го очекував. Јас останав сам со своите килограми и празниот стан.
Сега секое утро станувам и гледам во огледалото човек што не го познавам. Сфаќам дека осудата е најтешкиот товар што можеш да му го ставиш на оној што го сакаш – и дека кога ќе ти се врати, боли повеќе отколку што можеш да замислиш.
Дали вредеше гордоста? Дали можевме поинаку? Кажете ми вие – дали некогаш сте изгубиле нешто драго поради сопствената слепост?