Кога животот застанува на црвено: Исповед на една скопјанка

— Мамо, зошто не ми кажа порано? — гласот ми се тресеше додека автобусот стоеше заглавен на среде булеварот „Партизанска“, а надвор сирените на брзата помош се мешаа со нервозното тропкање на дождот по прозорците.

Мајка ми, Весна, седеше до мене, со рацете стегнати во скутот. Не ме гледаше во очи. Само ја гледаше кондукторката, која се обидуваше да се пробие низ гужвата до возачот. Луѓето околу нас нервозно мрмореа, некој пцуеше, друг се обидуваше да види што се случува напред. Но јас не ги слушав. Во мојата глава одекнуваше само нејзиниот глас од пред неколку минути: „Татко ти има друга жена.“

Светот ми се сруши во тој момент. Се чувствував како да сум сама во тој преполн автобус, како сите тие луѓе да се сенки што само минуваат покрај мене. Се сетив на сите оние вечери кога татко ми, Горан, доаѓаше дома доцна, мирисаше на туѓ парфем и зборуваше дека има многу работа во општината. Се сетив на мајка ми како го чека со вечера, со надеж во очите, а потоа тивко плаче во кујната додека мисли дека не ја слушам.

— Не знаев како да ти кажам, Елена — шепна таа. — Се надевав дека ќе се промени нешто… дека ќе се врати кај нас.

— Колку долго знаеш? — прашав, гласот ми беше остар како жилет.

— Година и пол — рече и конечно ме погледна. Во очите ѝ видов страв и срам.

Автобусот сè уште не мрдаше. Надвор, некој полицаец мавташе со рацете и ги пренасочуваше автомобилите. Некој млад човек во црвена јакна се обидуваше да отвори прозорец за да пушти свеж воздух. Скопје беше сиво и тешко тој ден, како да го чувствуваше товарот на моето срце.

— Зошто остана со него? — ја прашав тивко.

— Заради тебе — рече таа. — И заради тоа што немам каде да одам. Знаеш колку е тешко да најдеш работа на мои години? А и станот е на негово име…

Во тој момент почувствував бес кон татко ми, но и кон мајка ми. Зошто дозволи да живееме во лага? Зошто не се бореше за себе? Зошто јас морам да бидам таа што ќе ја носи тежината на нивните избори?

— Можевме да почнеме одново — реков. — Заедно. Не мораше да трпиш.

Таа само ја наведна главата. Во автобусот некој почна да вика:

— Абе шо е бе ова, ќе стигнеме ли денес?

Кондукторката се врати назад:

— Луѓе, има сообраќајка напред, ќе мора малку да почекаме. Ако некој брза, може да излезе и пешки.

Неколку луѓе веќе стануваа и нервозно се туркаа кон излезот. Јас останав седната покрај мајка ми, чувствувајќи како целиот мој живот стои заглавен на среде улица, исто како овој автобус.

Телефонот ми вибрираше во џебот. Порака од татко ми: „Ќе доцнам вечерва, имам состанок.“

Стиснав заби. Сакав да му напишам сè што мислам, но прстите ми беа вкочанети од гнев и болка.

— Ќе му кажам дека знам — реков решително.

Мајка ми ме фати за рака:

— Не прави ништо набрзина, Елена. Ќе си го уништиш животот.

— А зарем не е веќе уништен? — ја прашав со солзи во очите.

Таа ме прегрна силно, како кога бев мала и имав кошмар. Но овојпат кошмарот беше реален.

Кога конечно автобусот тргна, веќе беше темно надвор. Излеговме кај „Рекорд“ и тивко чекоревме по калливите тротоари кон нашата зграда во Дебар Маало. Мајка ми молчеше, а јас размислував што ќе правам понатаму.

Дома беше ладно и тивко. Седнав на креветот и гледав во таванот. Се прашував дали има уште луѓе што живеат вака — во сенка на туѓи лаги и стравови. Дали има други мајки што остануваат заробени поради страв од осуда или сиромаштија? Дали има други ќерки што мораат да бидат силни кога светот им се руши?

Следното утро го сретнав татко ми во кујната. Мирисаше на кафе и цигари.

— Добро утро, Елена — рече тој како ништо да не било.

Го гледав право во очи:

— Тато, знам сè.

Се замрзна за миг. Лицето му побледе.

— Што знаеш? — праша тивко.

— Дека имаш друга жена. Дека лажеш цело време.

Тишина. Само часовникот отчукуваше на ѕидот.

— Елена… не е така едноставно…

— А што е едноставно? Да не кажеш вистина? Да нè оставиш нас две да се распаѓаме додека ти си градиш нов живот?

Мајка ми стоеше на вратата, бледа како сенка.

Татко ми воздивна:

— Сакав да ви поштедам болка…

— Болката веќе ја направи — му реков.

Излезе од куќата без збор. Мајка ми седна до мене и ме прегрна.

— Ќе бидеме добро — рече низ солзи.

Не знам дали ќе бидеме добро. Но знам дека повеќе нема да молчам. Нема да дозволам стравот или срамот да ме држат заробена во туѓи приказни.

Дали вреди да простиме кога сме предадени од најблиските? Или треба конечно да избереме себе си?