Љубов или интерес? Експериментот на Дамјан

„Што ќе правиш со животот, Дамјане? Триесет и пет години, а уште сам! Сите твои другари веќе имаат деца, а ти само работа и лаптоп!“ – гласот на мајка ми, Весна, одекнуваше низ станот додека јас се обидував да се скријам зад екранот. Не беше првпат да ја слушнам оваа реченица, ама денес некако ме погоди посилно. Можеби затоа што навистина се чувствував празно. Имав сè – добра плата во една ИТ-фирма во Скопје, свој стан во Аеродром, ново „Шкода Октавија“ и викендички на Маврово. Ама кога ќе се вратев дома навечер, тишината ме гушеше.

Се прашував: Дали некоја девојка би ме сакала ако не сум успешен? Или сите гледаат само во тоа колку заработувам? Во Македонија, каде што сите зборуваат за „стабилност“ и „сигурна иднина“, дали има место за вистинска љубов?

Така ми дојде идејата за експериментот. Решив да се претставувам како обичен момак без работа, кој живее со родителите и бара шанса во животот. Направив нов профил на Фејсбук и Инстаграм – без слики од патувања, без скапи автомобили, само едноставни фотографии од Кејот на Вардар и неколку цитати од Блаже Конески.

Првата што ми пиша беше Елена. „Здраво, Дамјане! Многу ми се допадна твојата фотографија со книгата. Што читаш?“ – ми напиша. Срцето ми затрепери. Конечно некоја што не прашува веднаш „Каде работиш?“ или „Имаш ли свој стан?“ Почнавме да си пишуваме секој ден. Таа беше студентка по архитектура, живееше со родителите во Ѓорче Петров. Разговаравме за филмови, музика, за тоа колку е тешко да најдеш работа во Македонија.

По две недели решивме да се видиме. Се договоривме за кафе во Дебар Маало. Јас дојдов со автобус, намерно избегнувајќи го моето авто. Таа беше ведра, насмеана, со коса врзана во пунџа и очи што светкаа кога зборуваше за своите соништа.

„Знаеш, тешко е денес да најдеш некој што ќе те разбере“, ми рече додека го мешаше кафето.

„Се согласувам“, одговорив. „Јас моментално сум без работа… барам нешто, ама знаеш како е кај нас.“

Таа само кимна со главата. Не изгледаше разочарана. Напротив, почна да зборува за тоа како и нејзиниот брат бил без работа долго време.

Следните недели се гледавме често. Понекогаш шетавме низ Градски парк, понекогаш седевме на клупа покрај Вардар и јадевме бурек од блиската пекара. Се чувствував слободен – никој не ме гледаше како „успешниот Дамјан“, туку како обичен човек.

Но, мајка ми почна да се сомнева.

„Каде одиш секоја вечер? Кој е таа Елена? Зошто не ја донесеш дома?“ – ме праша една вечер додека вечеравме сарма.

„Мамо, само другарка е засега… Не сакам да брзам.“

„Внимавај, сине“, ми рече тивко. „Денес сите гледаат само интерес.“

Јас се насмевнав, но внатре ме гризеше сомнежот: Дали навистина Елена ме сака таков каков што сум?

Еден ден решив да ја запознаам со моите родители. Седнавме сите заедно на неделниот ручек – супа, мусака и домашна пита. Татко ми, Горан, ја гледаше внимателно.

„Елена, што мислиш за тоа младите да живеат со родителите?“ ја праша тој.

„Па… ако немаат можност за свое, нормално е“, рече таа. „Важно е да има разбирање.“

Мајка ми ја гледаше со сомнеж. По ручекот ме повлече на страна.

„Дамјане, сигурен ли си дека оваа девојка не те гледа само како излез од својата ситуација?“

„Мамо, таа не знае дека имам пари! Мисли дека сум обичен момак!“

Мајка ми молчеше. Јас почнав да се двоумам: Дали правам правилно што ја лажам?

Неколку дена подоцна, Елена ме покани кај неа дома. Нејзината мајка, Лидија, беше топла жена која веднаш ми понуди домашен компот и баклава.

„Дамјане, што планираш за иднината?“ ме праша таа.

„Па… барам работа… Ќе се снајдам некако“, одговорив.

Видов како Лидија го спушта погледот. Елена ме стисна за рака под масата.

На излегување, таа ми рече: „Не грижи се за мајка ми. Таа само сака да знае дека ќе бидам сигурна.“

Јас ја погледнав: „А ти? Ти е важно дали имам пари?“

Таа се насмевна: „Важно ми е каков човек си.“

Срцето ми се стопли. Можеби конечно најдов некоја што ме сака поради мене.

Но тогаш дојде моментот на вистината. По три месеци врска, решив да ѝ ја кажам вистината.

Седевме на клупа во парк.

„Елена… морам нешто да ти признаам. Не сум без работа. Имам добра плата, свој стан… Сè ова беше експеримент. Сакав да видам дали ќе ме сакаш ако немам ништо.“

Таа ме гледаше со неверување.

„Значи ме лажеше цело време?“

„Не те лажев за чувствата… Само сакав да знам дали љубовта е вистинска.“

Таа стана од клупата.

„Дамјане… Јас те сакав таков каков што си! Ама сега не знам кој си навистина! Како можеше така?“

Го гледав нејзиниот грб додека си заминуваше низ паркот. Срцето ми се стегна. Дали направив најголема грешка во животот?

Следните денови беа пеколни. Не ми одговараше на пораки ниту на повици. Мајка ми само воздивнуваше: „Ти реков јас…“

По една недела ѝ оставив писмо пред вратата:

„Елена,
Знам дека те повредив. Сакав само да верувам дека љубовта постои и без интереси. Ако некогаш можеш да ми простиш – ќе бидам тука.“

Поминаа месеци. Работата веќе не ми беше важна како порано. Сфатив дека вистинската љубов бара доверба – а јас ја изгубив токму поради стравот од интерес.

Една вечер седев сам во станот и гледав стара фотографија од нас двајца покрај Вардар. Си помислив: Дали вреди да се жртвува искреноста заради стравот од разочарување? Дали денес во Македонија може да се најде љубов без интерес?

Што мислите вие? Дали некогаш сте се плашеле дека некој ве сака само поради тоа што имате? Или љубовта сè уште постои кај нас?