Синот ми има 35 години, сопствено семејство, а сè уште бара пари од нас: Дали јас сум виновна?

„Мамо, можеш ли да ми позајмиш уште пет илјади денари? Овој месец пак не стигнавме со платата…“

Гласот на мојот син Горан одекнува во слушалката, а јас стојам покрај шпоретот, со рацете полни брашно и срцето полно тежина. Секој пат кога ќе го слушнам тоа „мамо“, се враќам во времето кога беше мал, кога му ги врзував врвките на патиките и го носев за рака до училиште. Но сега, Горан има 35 години, сопствена жена и две мали деца. И сè уште бара од нас.

„Горан, сине, знаеш дека пензијата ни е мала…“ – се обидувам да бидам разумна, но гласот ми трепери. „И ние едвај врзуваме крај со крај.“

„Знам, мамо, ама што да правам? Платава не стигнува, а Јована остана без работа. Децата сакаат нови чизми за зимава…“

Се чувствувам како да ме гуши нешто невидливо. Секој месец истата приказна. Секој месец истата вина – дали јас го направив неспособен да се справи со животот? Дали јас сум виновна што не научи да се бори?

Мојот сопруг Трајче влегува во кујната, гледајќи ме со оние негови уморни очи. „Пак Горан?“ – прашува тивко.

„Пак…“ – одговарам и го гледам како ги собира парите од теглата што ја чуваме за црни денови. „Што да правам, Трајче? Да не му помогнеме?“

„Весна, до кога вака? Ние сме пензионери! А тој има 35 години! Не може вечно да живее на наша сметка…“

Знам дека е во право. Но како да му кажам „не“ на моето дете? Како да го оставам без помош кога знам дека нема друг на кого да се потпре?

Се враќам во минатото. Горан беше единец. Сè што можевме – му дававме. Нов велосипед кога сите деца имаа половни. Најскапи патики за матурската екскурзија. Факултет во Скопје, иако едвај собравме пари за кирија и книги. Секогаш мислев дека така треба – дека љубовта се покажува преку жртви и подароци.

Но денес се прашувам: дали го расипавме?

Вечерта седиме со Трајче на маса. Јадеме супа во тишина. Надвор снегот паѓа тивко, а јас чувствувам како студот полека влегува и во нашите срца.

„Треба да му кажеме дека не можеме повеќе,“ вели Трајче.

„А што ако нема што да јадат децата? Што ако им требаат лекови?“

„Весна, ние не сме вечни. Ако не научи сега, кога ќе научи?“

Не спијам цела ноќ. Во темнината ги слушам чекорите на времето – како одбројува до денот кога нема да можеме да му помогнеме. Што тогаш?

Утредента одам до пазарот. Срцето ми е тешко, а торбата полесна од било кога. Сретнувам сосетка – Ленче.

„Што ти е Весна, нешто си бледа?“

„Горан пак бара пари…“

Ленче воздивнува. „И мојата Марија исто. Се омажи, ама пак доаѓа дома за секоја ситница. Мислам дека ние ги расипавме нашите деца.“

Се враќам дома со уште поголема тежина. Дали цела генерација родители сме згрешиле? Дали сме ги научиле децата дека животот е лесен ако имаш мајка и татко што ќе те спасат секојпат?

Попладнето Горан доаѓа со децата. Малиот Александар трча низ ходникот, а Мила ме гушка силно.

„Бабо, ќе ми купиш чоколадо?“

Се насмевнувам со солзи во очите.

Горан седи на масата, гледа во подот.

„Мамо… знам дека ви е тешко. Само… не знам како поинаку.“

„Горане,“ му велам тивко, „кога ќе почнеш сам да се бориш? Кога ќе престанеш да чекаш ние да ти решаваме проблемите?“

Тој молчи. Јована го гледа со тажен поглед.

„Мамо,“ вели таа, „сите работи се скапи. Платите мали… Не знаеме како понатаму.“

„И ние не знаеме,“ велам искрено. „Но мора да најдете начин.“

Трајче влегува и ја става раката на рамото на Горан.

„Сине, ние те сакаме. Но мораш да научиш сам да се справуваш. Ние нема вечно да бидеме тука.“

Горан станува и ги собира децата.

„Ќе се потрудам…“ – шепоти.

Вечерта седам сама во кујната и ги гледам старите фотографии – Горан како мал, со насмевка до уши, безгрижно дете кое верува дека светот е негов.

Сега тој е возрасен човек, но сè уште чека некој друг да го спаси.

Дали љубовта понекогаш значи да кажеш „не“? Дали сме виновни што сме ги заштитиле премногу нашите деца? Или општеството е тоа што ги турка младите во ќош?

Сакам да верувам дека има надеж – дека Горан ќе најде сила во себе и ќе стане пример за своите деца.

Но ноќеска, додека снегот паѓа над Скопје, јас си поставувам едно прашање:

Дали вистинската мајчинска љубов значи секогаш да помагаш – или понекогаш треба да пуштиш детето само да научи да лета?

Што мислите вие? Дали сме должни засекогаш да им помагаме на нашите возрасни деца или треба да ги пуштиме сами да се борат со животот?