Скршени мостови: Зошто сестра ми ја избра далечината наместо семејството?
„Зошто, Марија? Зошто ни го направи ова?“ – гласот ми трепереше додека стоев на прагот, а мајка ми немо гледаше во подот. Надвор, дождот удираше по прозорците како да сакаше да ги избрише сите зборови што ги изговоривме последните месеци.
Јас сум Елена, 38 години, жена од село кај Битола. Животот ми е едноставен: куќа, градина, две деца и сопругот Горан. Секое утро мирисот на свеж леб и звукот на петлите ме потсетуваат дека тука припаѓам. Но, мојата сестра Марија отсекогаш сакаше повеќе. Таа беше нашата гордост – паметна, амбициозна, секогаш со книга во рака. Кога доби стипендија за Скопје, сите плачевме од радост. „Ќе бидеш докторка, ќе не извадиш од оваа кал,“ велеше татко ми.
Првите години се слушавме секој ден. Марија ми раскажуваше за градскиот живот, за кафулињата, за новите пријатели. Јас ѝ зборував за жетвата, за децата што растат, за мајка што се жали на ревматизам. Но со текот на времето, нејзините јавувања станаа поретки. На почетокот се лутев – „Има обврски, учи, работи,“ си велев. Но кога почна да доаѓа дома само за Нова година, срцето ми се стегна.
Еднаш, додека седевме на трпезата за Божиќ, мајка ја праша: „Марија, кога ќе се вратиш? Тука ти е местото.“ Марија само воздивна: „Мамо, мојот живот е во Скопје. Имам работа, пријатели… Не можам да се вратам.“
Тогаш почнаа кавгите. Горан ми велеше: „Пушти ја, нека си го живее животот.“ Но јас не можев да прифатам дека сестра ми ја избра далечината наместо нас. Се чувствував предадено. На селото сите зборуваа: „Марија заборави од каде потекнува.“ Мајка ми плачеше ноќе, татко ми молчеше со денови.
Една вечер, додека ги миев садовите, ѝ напишав порака: „Ти си ни сѐ што имаме. Зошто не доаѓаш? Зарем не ти недостасуваме?“ Одговорот стигна по три дена: „Елена, не можам да бидам тоа што вие сакате. Не сум ве заборавила, но имам свој живот.“
Таа реченица ме пресече како нож. Дали јас сум себична што ја сакам покрај нас? Или таа е себична што не сака да се врати? Почнав да се сомневам во себе. Секој ден гледав како мајка ми старее од тага, а татко ми се затвора во себе. Децата прашуваа: „Кога ќе дојде тетка Марија?“ Немав одговор.
Минатата година татко ни се разболе. Ја повикав Марија: „Тато е лошо. Те бара.“ Таа дојде по три дена – со куфер и уморни очи. Не можев да ја прегрнам. Во болницата седевме една до друга, но меѓу нас стоеше ѕид од неизговорени зборови.
„Зошто не доаѓаш почесто?“ ја прашав шепотејќи.
„Не можам да живеам тука,“ рече таа со солзи во очите. „Се гушам. Во Скопје сум своја.“
„А ние? Ние не сме ти ништо?“
„Вие сте ми сѐ… но не можам да бидам тоа што вие очекувате.“
Таа ноќ татко ни почина. Марија остана уште два дена и замина назад во Скопје. Од тогаш не сме се виделе.
Мајка ми секој ден гледа во патот и чека да се појави нејзината ќерка. Јас се обидувам да ја разберам Марија – можеби и јас би заминала да имав храброст? Но болката останува.
Селото уште зборува: „Марија е голема госпоѓа сега.“ А јас се прашувам дали некогаш ќе си простиме една на друга.
Дали е можно љубовта кон семејството и желбата за свој живот да одат заедно? Или секогаш некој мора да биде повреден?