Тишината што ми ја уништи љубовта со Горан – Вистината што се плашев да ја кажам
„Зошто пак молчиш, Елена? Зарем ништо немаш да ми кажеш?“ – гласот на Горан одекна низ малата кујна, додека лажицата во мојата рака трепереше над тенџерето со грав. Се обидував да го избегнам неговиот поглед, како што тоа го правев со години. Молкот ми беше засолниште, но и затвор.
Секој ден во нашиот стан во Аеродром беше борба меѓу зборовите што никогаш не ги изговорив и мислите што ме гушеа. Горан беше добар човек, вреден, секогаш со работа, но неговата тишина беше уште поголема од мојата. Се враќаше доцна, мирисаше на тутун и умор, а јас го чекав со вечера, со надеж дека вечерва ќе зборуваме за нешто повеќе од сметки и обврски.
„Добро сум“, одговарав секогаш кога ќе ме прашаше како сум. Но не бев. Во мене се собираше тага, осаменост и страв. Страв дека ако почнам да зборувам, ќе го изгубам сè она што го градевме. Или можеби никогаш не изградивме ништо вистинско?
Мајка ми често ми велеше: „Ќерко, жената треба да трпи. Така е кај нас.“ И јас трпев. Дури и кога Горан забораваше на нашите годишнини, дури и кога не ме прегрнуваше пред спиење, дури и кога неговите родители ме гледаа како слугинка, а не како сопруга. Сè трпев и молчев.
Една вечер, додека седевме на масата со неговите родители во Велес, свекрва ми рече: „Елена, зошто уште немате дете? Што чекате толку?“ Горан само ја спушти главата. Јас почувствував како срцето ми се стега. Сакав да викнам: „Не можам! Секоја ноќ плачам затоа што се чувствувам сама дури и кога си до мене!“ Но наместо тоа, само се насмевнав.
Годините минуваа. Другарките ми се жалеа на мажите, но барем тие зборуваа. Јас ги слушав нивните приказни и се прашував дали некоја од нив знае што значи вистинска тишина – онаа што те гуши додека лежиш покрај човекот што го сакаш, а сепак си сама.
Еднаш, додека седевме на балконот со кафе, Горан рече: „Можеби треба да појдеш кај доктор. Можеби нешто не е во ред.“
„Со мене или со нас?“, го прашав тивко.
Тој ме погледна збунето: „Што сакаш да кажеш?“
„Дека можеби проблемот не е само во мене…“
Тој стана и замина внатре без збор. Тоа беше нашиот начин – секој со својата тишина.
Почнав да се будам ноќе со стегање во градите. Плачев тивко во бањата за никој да не слушне. Се чувствував како сенка во сопствениот живот. На работа сите мислеа дека сум среќна – секогаш насмеана Елена од сметководство. Никој не знаеше дека дома сум само тивка жена која брои денови до следниот празник кога ќе мора да глуми среќа пред роднините.
Една сабота, додека чистев по куќата, најдов стара тетратка од факултетот. Во неа имав напишано: „Сакам љубов што зборува, љубов што слуша.“ Почнав да плачам. Каде исчезна таа девојка што веруваше во зборови?
Тој ден решив да му кажам сè на Горан. Вечерта седнавме на масата. Рацете ми се потеа.
„Горан… морам нешто да ти кажам.“
Тој ја крена главата од телефонот: „Што е?“
„Не можам повеќе вака. Се чувствувам сама. Не зборуваме за ништо важно. Не знам дали ме сакаш или само сме навика еден на друг.“
Тој молчеше долго. Потоа рече: „И јас се чувствувам така понекогаш… ама мислев дека така треба да биде.“
„Не треба!“, извикав низ солзи. „Не сакам да живеам покрај тебе како странец!“
Тој стана и излезе од станот без збор. Јас останав сама со својата вистина – конечно изговорена.
Следните денови беа пеколни. Мајка ми ми се јавуваше секое утро: „Ќерко, не прави глупости! Жената треба да трпи.“ Другарките ми велеа: „Ќе помине, сите имаме кризи.“ Но јас знаев дека ова не е криза – ова е живот во кој никогаш не сум била слушната.
Горан се врати по три дена. Седна до мене на креветот.
„Елена… можеби ни треба пауза. Можеби сме премногу различни.“
Плачев цела ноќ. Следното утро ги спакував работите и се вратив кај мајка ми во Штип. Таа ме гледаше со разочарување: „Што ќе речат луѓето? Разведена жена…“
Но јас веќе не се плашев од луѓето. Се плашев од себе ако останам таму каде што никогаш нема да бидам слушната.
Минаа месеци. Почнав да одам на психотерапија во Скопје. Таму првпат научив дека тишината може да биде отров ако ја користиш за да ја скриеш болката.
Горан ми пишуваше понекогаш: „Ми недостигаш.“ Но јас веќе не можев да се вратам назад.
Денес живеам сама во мал стан во Кисела Вода. Работам, излегувам со пријателки, учам повторно да зборувам за тоа што чувствувам. Сè уште има ноќи кога тишината ме плаши, но веќе не молчам.
Дали вредеше? Дали требаше порано да ја кажам вистината? Или можеби многу од нас жените премногу долго сме учени да молчиме? Кажете ми – колку уште ќе трае оваа тишина во македонските домови?