Тој само си замина… А јас живеев само за него

„Зошто не ми кажа дека веќе не ме сакаш?“ – гласот ми беше едвај шепот, додека Дарко ги собираше последните работи од нашата спална. Не се ни сврте. Само ги затвори куферите и рече: „Не е до тебе, Сања. Јас… не можам повеќе.“

Седум години. Седум долги години во кои секое утро го будев со кафе и појадок, секоја вечер го чекав со топла вечера, а секој викенд го молев да излеземе некаде заедно, да бидеме како другите парови. Се трудев да бидам совршена сопруга – чиста куќа, испеглана кошула, трпеливост кога ќе се врати нервозен од работа, тивка кога ќе сака да гледа фудбал со другарите. Дури и кога мајка му ќе дојдеше ненајавено и ќе ми забележеше за прашината на полицата, само се насмевнував и велев: „Ќе средам веднаш, тетка Марија.“

Мајка ми често ми велеше: „Сања, не се губи себеси за маж. Љубовта е двонасочна улица.“ Но јас не слушав. Се плашев од осаменоста повеќе отколку од сè друго. Кога татко ми неочекувано почина, бев само 19-годишна студентка на Филолошкиот факултет во Скопје. Мајка ми се затвори во себе, а јас останав да се борам со празнината. Тогаш го запознав Дарко – висок, насмеан, со оние зелени очи што те гледаат како да си најважната личност на светот. Ми вети дека никогаш нема да ме остави сама.

„Сања, не можеш вечно да му угодуваш. И ти си човек,“ ми велеше најдобрата другарка Билјана додека пиевме кафе во „Дебар Маало“. „Ако не те сака таква каква што си, не вреди.“

Но јас верував дека љубовта е жртва. Дека ако доволно се трудам, ќе ме сака уште повеќе. Дека ако молчам кога ќе ме повреди со збор или поглед, ќе сфати колку сум важна. Дека ако простувам кога ќе дојде пијан од машките вечери или ќе заборави на годишнината, тоа е само фаза.

Дарко беше сè за мене. Моето утро и мојата ноќ. Кога останав без работа поради кратењето во фирмата, тој ми рече: „Ќе најдеш нешто друго. Не се грижи.“ Но никогаш не ме праша како се чувствувам. Кога мајка ми се разболе и требаше да одам секој ден во болница, тој се пожали дека го запоставувам. „И јас имам мајка, ама не правам драма.“

Секоја вечер легнував со страв – дали утре ќе биде подобро? Дали ќе му бидам доволно добра? Дали ќе ме сака како порано?

Последната година беше најтешка. Дарко стануваше сè подалечен. Доаѓаше дома доцна, мирисаше на женски парфем што не беше мојот. Кога го прашав еднаш: „Дарко, дали има друга?“, тој само се насмеа горко: „Ти си премногу љубоморна.“

Мајка ми веќе беше преселена кај сестра ми во Битола. Јас останав сама во станот што го купивме со кредит на мое име – затоа што Дарко имаше лоша кредитна историја. Сите сметки беа на мое име. Сите долгови исто така.

Една вечер, додека перењето се вртеше во машината, а јас седев на подот во кујната со чаша евтино вино, Дарко влезе и рече: „Сања, мислам дека треба да се разделиме.“

Светот ми се сруши. „Зошто? Што направив?“

„Не е до тебе… едноставно не чувствувам ништо повеќе.“

„А седум години? Сè што поминавме?“

„Извини.“

Толку беше.

Следните денови беа магла. Не јадев, не спиев. Само гледав во празниот плакар и ги мирисав неговите кошули што ги заборави. Билјана дојде една вечер со пица и филм: „Ќе преживееш, Сања. Ќе видиш.“

Но како? Како да преживеам кога сè што сум – сум го дала нему?

Мајка ми ме повика: „Дојди во Битола малку да се одмориш.“ Но не можев да заминам од станот што мирисаше на него.

Една вечер, додека седев на балконот и гледав во светлата на градот, соседката Весна дојде со чај: „Сања, знам дека боли. Мојот маж ме остави кога децата беа мали. Мислев дека нема да преживеам. Ама животот оди понатаму.“

Почнав да одам на работа – најдов место како наставничка по македонски јазик во едно основно училиште во Аеродром. Децата ме гледаа со љубопитност: „Учителке Сања, зошто сте тажни?“

Секој ден беше борба – со себе, со спомените, со стравот дека никогаш нема да бидам доволно добра за никого.

Еднаш го видов Дарко на улица со друга жена – млада, насмеана, држејќи го под рака како што некогаш јас го држев. Ми се стегна срцето, но овојпат не заплакав.

Почнав да пишувам дневник – секоја вечер по една страница за тоа како се чувствувам. Почнав да излегувам со Билјана и другите другарки – кино, кафе, прошетки по Водно.

Мајка ми еднаш ми рече: „Љубовта е убава ако е возвратена. Ако не е – само те уништува.“

Полека почнав да се пронаоѓам себеси – Сања која сака книги, музика, патувања; Сања која може сама да си купи цвеќе; Сања која може да биде среќна и без маж покрај себе.

Но навечер, кога ќе легнам сама во креветот што некогаш го делевме двајца, срцето пак ме боли.

Дали вредеше толку години жртва за човек кој едноставно си замина? Дали љубовта навистина значи да се изгубиш себеси за другиот? Или треба прво себе да се сакаш за некој друг вистински да те сака?