Три нешта покрај Охридското Езеро

„Зошто дојде сама, Елена?“ — гласот на мајка ми одекнуваше низ празната куќа, додека јас стоев на прагот со торбата во рака. Нејзините очи беа црвени, а рацете и трепереа додека ја затвораше вратата зад мене. Надвор, езерото се преливаше во сребрени бранови, а јас се чувствував како да сум на работ на светот.

Во торбата носев само три нешта: стариот џемпер на татко ми, кој мирисаше на сапун и спомени од детството; недовршена ролна филм со девет фотографии и налепница „за подоцна“; и едно писмо, дебело, со сино рабче, запечатено со туѓ ракопис. Секое од тие нешта беше товар што го влечев со години.

„Не можев повеќе да останам во Скопје,“ прошепотев, гледајќи во подот. „Се гушам таму.“

Мајка ми воздивна. „Тука нема да најдеш мир, Елена. Оваа куќа е полна со сенки.“

Седнав на креветот во старата соба, каде што ѕидовите сè уште беа украсени со моите детски цртежи. Ги извадив трите нешта од торбата и ги наредив пред себе. Џемперот го прегрнав силно, барајќи утеха во топлината што ја немаше веќе. Филмот го завртев меѓу прстите — се прашував што сум сакала да зачувам тогаш, пред толку години. А писмото… писмото ме плашеше најмногу.

Вечерта, додека мајка ми подготвуваше чорба од леќа, се обидов да ја прашам за татко ми. „Зошто никогаш не зборуваме за него?“

Таа замолкна, лажицата и застана во воздухот. „Некои работи е подобро да останат минато.“

„Но јас не можам да продолжам ако не знам вистината,“ реков со треперлив глас.

Таа само ја наведна главата. „Тој не беше човекот што мислевме дека е.“

Ночта ја поминав будна, слушајќи го шушкањето на езерските бранови. Во темнината, се сетив на последниот пат кога го видов татко ми — како заминува низ портата без да се сврти назад. Тогаш имав дванаесет години.

Утредента решив да ја развијам филмската ролна. Отидов до стариот фото-студио кај чичко Петре, кој ме пречека со изненадување.

„Елена? Не те сум видел со години! Што те носи?“

„Имам нешто што треба да го видам…“

Додека чекавме фотографиите да се појават на хартијата, чичко Петре ми раскажа како татко ми често доаѓал кај него, носејќи фотографии од разни луѓе — непознати лица, стари жени со марами, деца покрај езерото.

„Твојот татко беше добар човек, ама носеше тага во очите,“ рече тој.

Кога ги видов фотографиите, срцето ми застана. На првата беше татко ми со непозната жена и мало момче — сите насмеани покрај езерото. На другите фотографии беа истите луѓе во различни моменти: како јадат сладолед, како се смеат, како се држат за рака.

Се вратив дома со фотографиите во рака и ги фрлив пред мајка ми.

„Кој е ова?“ — прашав низ солзи.

Таа долго молчеше пред да проговори. „Тоа е твојот полубрат, Елена.“

Светот ми се сруши. „Имам брат? Зошто никогаш не ми кажавте?“

Мајка ми ги стегна дланките. „Твојот татко направи грешки… Јас не можев да простам тогаш. Но не сакав ти да страдаш.“

„Ама страдав! Секој ден! Секогаш се прашував зошто замина!“

Таа заплака. „Мислев дека ќе те заштитам ако молчам.“

Деновите минуваа во тишина. Мајка ми се повлече во себе, а јас талкав покрај езерото, барајќи одговори во водата што никогаш не мируваше.

Една вечер решив да го отворам писмото. Рацете ми трепереа додека го кинев пликот. Внатре имаше неколку страници испишани со ракописот на татко ми.

„Драга Елена,

Ако го читаш ова писмо, значи дека сум заминал далеку од вас. Знам дека ти должам објаснување кое никогаш не најдов храброст да ти го кажам в лице. Имав друг живот пред тебе и мајка ти — живот исполнет со тага и вина. Се обидов да бидам добар татко, но сенките од минатото ме прогонуваа. Сакав да ти кажам за брат ти, но секогаш се плашев дека ќе ме мразиш. Те молам, најди сила да простиш…“

Писмото завршуваше со зборовите: „Љубовта не е совршена, Елена. Таа е болна, но и единствена што нè спасува.“

Седев долго со писмото во раце, додека солзите ми паѓаа по образите. Сфатив дека цел живот сум бегала од вистината — од сопствената болка и гнев.

Следното утро ја побарав мајка ми во градината.

„Можеби е време да го најдам брат ми,“ реков тивко.

Таа ме погледна со тага и надеж истовремено. „Ако тоа ќе ти донесе мир… направи го.“

Го спакував џемперот на татко ми и фотографиите во торбата. Овој пат не бегав — одев кон вистината.

Сега седам покрај езерото и гледам во далечината. Се прашувам: Дали некогаш навистина можеме да простиме? Или само учиме да живееме со болката?

Што би направиле вие на мое место?